SUUDİ ARABİSTAN HAKKINDA BİLİNMEYENLER VE SUUDİ ARABİSTAN'IN GELECEĞİ
SUUDİ ARABİSTAN NASIL BİR ÜLKEDİR ?
Suudi Arabistan dünyanın 4. Büyük petrol
üreticisidir. Ülke gelirlerinin yarısından fazlasını petrol gelirleri
oluşturur. Rusya gibi petrolün yerin derinliklerinde olduğu ve çıkarma
maliyetinin yüksek olduğu bir ülke olmayan Suudi Arabistan'da bu yüzden
çıkarılan petrolün satış fiyatının yüzde 80 hatta üstü kar olarak kalmaktadır.
Arabistan nüfusu yaklaşık 30 milyon olup
nüfusu çoğunluğu 30 yaşın altındadır. Bu
30 yaş altı nüfusun 3 de biri işsiz durumda olup bu durum Suudi yetkilileri
endişelendirmektedir. Her ne kadar petrol gelirleri fazla olsa da bunun
istihdama etkisi azdır. Suudi Arabistan'da işsizlik sanıldığı gibi % 10 değil
%35 – 40 arasındadır. Ülke insanlarının % 25 i fakir durumda olup yüzde 60 ının evi yoktur. Petrol gelirleri ülkenin sadece belli bir kesimine gitmekte
halkın büyük çoğunluğu bu gelirden istediği payı alamamaktadır. Dolayısıyla
gelir uçurumu oluşmakta bu durumda ülkenin geleceği için büyük bir sorun
çıkarmaktadır. Bir kesim aşırı zenginlik içinde yaşarken diğer kesim sefalet
içinde yaşamaktadır.
Eğitim seviyesinin düşük oluşu yine ülke için
büyük sorundur. Son yıllarda bu konuda çeşitli hamleler yapılsa da hala okuma
yazma bilmeyen büyük bir çoğunluk vardır. Dünyanın en geniş kraliyet ailesine
sahip ülke bazı sorunları çözemese de halka iyi niyetli ve barışçıl
yaklaşmaya çalışarak kendisine sadık bir kesim oluşturmaya çalışmaktadır.
Ayrıca ülke nüfusunun % 20 si Şii olup kraliyet bu konuyu kullanıp kendisini
yüzde 80 lik kesimin temsilcisi ilan etmiştir.
SUUDİ ARABİSTAN'IN GELECEĞİ
Suudi
Krallığını 3 ana unsur ayakta tutar
-Yüksek Petrol Gelirleri
-İslama Dayalı Katı Yönetim
-ABD ile olan sıkı
müttefiklik
Yüksek Petrol gelirlerini yine ABD den silah alarak harcadıkları için ABD
uluslararası camiada el altından Suudi yönetiminin bütün eksilerini görmezden
gelmektedir.
Petrol gelirleri devam ettikçe Suudi yönetimi bir şekil kalkınma
hamleleri ve subvansiyonlar ile ekonomiyi canlı tutabilmektedir. Dolayısıyla ekonomik açıdan görünür bir kriz
beklenmemektedir. Fakat dünyada petrol gelirlerinin düşmesi ve önümüzdeki
zamanlarda tükenme seviyesine gelmesi doğal olarak dünyada ilk olarak bu ülkeyi
etkileyecektir. Körfezin diğer ülkeleri Katar , Birleşik Arap Emirlikleri gibi
ülkeler petrol dışı ekstra gelirler yaratmakta iken Suudi Arabistan bu konuda
geri kalmıştır. Dolayısıyla Petrolün akıbeti ülkenin temel geleceğidir.
Yine Abd ile sağlam ilişkiler yani karşılıklı menfaat
ilişkisi ülkeyi uluslararası camiada zor durumda bırakmaktan kurtarmaktadır.
Ancak ilerisi için Orta doğuda mezhep çatışmaları ve Arap – İsrail gerilimi ile
ülkenin geleceği tehdit altındadır. Ülkedeki Şii nüfus idareden memnun değildir
ve değişim istemektedir. Ayrıca İsrail
ile olan ilişkilerin gerilimi ABD ile olan ilişkileri de derinden
etkileyecektir.
Aslında özetleyecek
olursak Suudi yönetimi zaman satın almaktadır. Şu an bir sıkıntı yok gibi gözükse de bu kırılgan
rejim mutlaka çeşitli sıkıntılarla baş başa kalacaktır. İlerki zamanlarda yani 20 -30 yıl sonra
dünyanın siyasi, ekonomik yapısı ve
denge politikaları bir nevi hem Suudi
Rejiminin hemde ülkenin bütünlüğünün belirleyicisi olacaktır. Sonuçta Suudi
Arabistan'ın geleceği Suriye, Irak, Lübnan , Yemende olduğu gibi sadece
Suudilerin sorunu değildir. Tüm dünya Rusya, ABD , Çin kozlarını burada
paylaşacaktır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder